မျက်စိကျန်းမာရေးအတွက် အရေးအပါဆုံး ဗိုက်တာမင်များ
အင်တာနက်ခေတ်ကြီးထဲမှာ အမြင်အာရုံတွေ ရှင်းမှ zoom တွေတက်တာ၊ online course တွေတက်ပြီး စာမေးပွဲဖြေတာ၊ ဂိမ်းတွေဆော့တာ၊ ဇာတ်ကားတွေကြည့်တာ၊ e-books တွေ ဖတ်တာ ကောင်းကောင်းလုပ်နိုင်မှာပါ။ အမြင်အာရုံကောင်းဖို့ မျက်စိအားဆေးတွေစားတဲ့သူ၊ မျက်စဥ်းခတ်တဲ့သူ၊ မျက်စိလေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်တဲ့သူ စသဖြင့် တစ်ယောက်တစ်မျိုး ရှိကြမယ် ထင်ပါတယ်။
အဲဒါတွေအပြင် မျက်စိကျန်းမာပြီး အမြင်အာရုံကြည်လင်ဖို့အတွက် နေ့စဥ်စားသောက်တဲ့ အစားအစာတွေထဲမှာ မပါမဖြစ်ပါသင့်တဲ့ ဗိုက်တာမင်တွေလည်း ရှိပါတယ်။ အဆိုပါ ဗိုက်တာမင်တွေကို ပုံမှန်စားသုံးရင် အမြင်အာရုံကြည်လင်သလို ဆီးချိုကြောင့် အမြင်အာရုံထိခိုက်ခြင်း၊ အတွင်းတိမ်၊ ရေတိမ် နဲ့ အသက်ကြီးလို့ အမြင်အာရုံချို့တဲ့တာတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါလိမ့်မယ်။
(1) ဗိုက်တာမင် A
မျက်စိအတွက် ဆိုတာနဲ့ ဗိုက်တာမင်အေကို အရင်ဆုံး ပြေးမြင်ကြမယ် ထင်ပါတယ်။ ဗိုက်တာမင်အေဟာ မျက်ကြည်လွှာလေး ကြည်လင်စေဖို့အတွက် အရေးပါပါတယ်။ အတွင်းတိမ်နဲ့ အသက်ကြီးရင်ဖြစ်တတ်တဲ့ မျက်စိရောဂါတွေကိုလည်း ကာကွယ်ပေးတဲ့ ဗိုက်တာမင်ပါ။
ဗိုက်တာမင်အေမှာပါတဲ့ rhodopsin ဆိုတဲ့ ပရိုတင်းဟာ ညဘက်လိုအလင်းရောင်မှိန်မှိန်ထဲမှာ ကြည့်လို့ရအောင် လုပ်ဆောင်ပေးပါတယ်။ ဗိုက်တာမင်အေ ချို့တဲ့ရင် night blindness လို့ခေါ်တဲ့ ညဘက်မှာ မမြင်ရတဲ့ ရောဂါဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ မျက်ရည်ပြွန်ရော၊ မျက်စိပါခြောက်သွေ့လာနိုင်သလို မျက်ကြည်လွှာထိခိုက်ပြီး မျက်စိလည်း ကွယ်နိုင်ပါသေးတယ်။
ကန်စွန်းဥ၊ ရွှေဖရုံသီး၊ ငရုတ်ပွ၊ မုန်လာဥနီ၊ သရက်သီးနဲ့ အစိမ်ရောင်အရွက်တွေဟာ ဗိုက်တာမင်အေ ကြွယ်ဝတဲ့ အစားအစာတွေပါ။
(2) ဗိုက်တာမင် E
မျက်စိရောဂါပြဿနာတွေဟာ oxidative stress လို့ခေါ်တဲ့ antioxidants တွေနဲ့ free radicles တွေမညီမျှမှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတတ်ပါတယ်။ ဗိုက်တာမင် E က သဘာဝ antioxidants ဖြစ်လို့ free radicles တွေကြောင့်ဖြစ်တဲ့ မျက်စိအပါအဝင် ဆဲလ်တွေပျက်စီးခြင်းကို ကာကွယ်ပေးသလို အတွင်းတိမ်ဖြစ်နိုင်ခြေကိုလည်း လျော့စေပါတယ်။ အစိမ်းရောင်အရွက်တွေ၊ ထောပတ်သီး၊ နေကြာစေ့နဲ့ အစေ့အဆန်တွေ၊ သံလွင်ဆီတွေမှာ ဗိုက်တာမင် E များစွာပါဝင်ပါတယ်။
(3) ဗိုက်တာမင် C
ဗိုက်တာမင် C က antioxidants ဖြစ်သလို collagen လည်းပါဝင်လို့ မျက်ကြည်လွှာနဲ့ မျက်သားအဖြူ တည်ဆောက်မှုအတွက် အရေးပါတဲ့ အရာပါ။ ဗိုက်တာမင် C ကလည်း အတွင်းတိမ်မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ သံပုရာသီး၊ လိမ္မော်သီး၊ ကျွဲကောသီးတို့လို ချဥ်တဲ့အသီးတွေ၊ ငရုတ်ပွ၊ ပန်းဂေါ်ဖီစိမ်း စတာတွေမှာ ဗိုက်တာမင် C ပါဝင်ပါတယ်။
(4) ဗိုက်တာမင် B3 (niacin)
Niacin ကနေ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် လိုအပ်တဲ့စွမ်းအင်ကို ရရှိပြီး သူက antioxidants လည်းဖြစ်ပါတယ်။ Niacin က ရေတိမ်မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ လိုအပ်တာထက် ပိုစားရင်တော့ မျက်ကြည်လွှာရောင်တာ၊ အမြင်ဝါးတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အမဲသား၊ ဝက်သား၊ ငါး၊ ပဲအမျိုးမျိုး၊ မှိုတွေဟာ niacin ကြွယ်ဝတဲ့ အစားအစာတွေပါ။
(5) ဗိုက်တာမင် B2 (riboflavin)
Riboflavin ကလည်း antioxidants ဖြစ်ပြီး oxidative stress ကို လျှော့ချပေးကာ အတွင်းတိမ်မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေးပါတယ်။ နို့၊ ဒိန်ချဥ်၊ အမဲသား၊ အုတ်ဂျုံနဲ့ အစေ့အဆန်တွေမှာ riboflavin ပါပါတယ်။
(6) ဗိုက်တာမင် B6၊ B9 နဲ့ B12
ဒီဗိုက်တာမင်တွေက homocysteine လို့ခေါ်တဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ရောင်ရမ်းမှုတွေ ဖြစ်စေတဲ့ ပရိုတင်းကို လျှော့ချပေးပါတယ်။ အစိမ်းရောင်အရွက်၊ အမဲအသည်း၊ ကြက်သား၊ ပဲအမျိုးမျိုးတို့မှာ ဒီဗိုက်တာမင်တွေ ကြွယ်ဝပါတယ်။
ဒါတွေကတော့ မျက်စိအတွက် အရေးအပါဆုံး ဗိုက်တာမင်တွေပါ။ ဒီဗိုက်တာမင်တွေကို နေ့စဥ်ပါဝင်အောင် စားသုံးပြီး အမြင်ကြည်လင်ကြပါစို့နော်။
Healtppy က စာတွေက အတွေးအမြင်ဗဟုသုတ တစ်ခုခု ရခဲ့မယ်ဆိုရင် တခြားသူများလဲ သိအောင် share ပေး၊ mention ပေးခဲ့ကြပါဦး။
ကျန်းမာရေး ပြဿနာများကို Healtppy ၏ အထူးကုဆရာဝန်ကြီးများနှင့်ဆွေးနွေးကုသနိုင်သလို၊ ဆရာဝန်များနှင့် လွယ်ကူလွတ်လပ်စွာ Messenger (သို့မဟုတ်) Phone ကနေလည်း ဆွေးနွေးကုသမှု ရယူနိုင်ပါတယ်။
ရေးသားသူ - ဒေါက်တာ ယဉ်ရွှေရည်